Nhận thức rõ ý nghĩa, sự tác động của Chương trình hỗ trợ lãi suất 2% từ nguồn ngân sách nhà nước giá trị 40.000 tỉ đồng theo Nghị định 31/2022/NĐ-CP ngày 20/5/2022 của Chính phủ, tương đương với 2 triệu tỷ đồng dư nợ tín dụng được hỗ trợ lãi suất 2%. Đây là chính sách hỗ trợ lãi suất đầu tiên sử dụng ngân sách nhà nước có quy mô lớn được triển khai qua hệ thống ngân hàng, góp phần hỗ trợ doanh nghiệp, HTX, hộ kinh doanh phục hồi nhanh hơn.

Sau 03 tháng triển khai, các NHTM đã vào cuộc rất tích cực, ban hành các quy định nội bộ, rà soát các đối tượng khách hàng thuộc các ngành, lĩnh vực được hỗ trợ lãi suất, phối hợp với chính quyền địa phương để truyền tải về chương trình hỗ trợ lãi suất tới các đối tượng được thụ hưởng theo quy định.

Tuy nhiên, do độ trễ của chính sách, đồng thời, để đảm bảo thực hiện hỗ trợ lãi suất đúng quy định, đúng đối tượng, đúng mục đích; ngăn chặn các sai phạm, rủi ro, trục lợi chính sách, các NHTM cần tiến hành chặt chẽ việc rà soát, đối chiếu các quy định có liên quan và đối tượng khách hàng, nên việc hỗ trợ lãi suất chưa được nhiều. Đến hết ngày 25/8/2022, doanh số cho vay được hỗ trợ lãi suất đạt gần 4.407 tỷ đồng với 550 khách hàng, dư nợ được hỗ trợ lãi suất đạt khoảng 4.300 tỷ đồng. Dự kiến số tiền hỗ trợ lãi suất cho khách hàng đến cuối tháng 8/2022 đạt khoảng 13,5 tỷ đồng.

Trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, hiện có 3 Chi nhánh NHTM đã triển khai hỗ trợ lãi suất cho khách hàng là Agribank Chi nhánh Thanh Hóa, Agribank Chi nhánh Bắc Thanh Hóa và Agribank Chi nhánh Nam Thanh Hóa, dư nợ được hỗ trợ lãi suất là 184 tỷ đồng cho 73 khách hàng, số tiền lãi suất đã hỗ trợ đến 25/8/2022 là 73 triệu đồng.

Nguyên nhân của kết quả này là do một số khó khăn như sau:

Một là, các NHTM gặp khó khăn trong việc xác định đối tượng được hỗ trợ lãi suất trong một số trường hợp khách hàng hoạt động sản xuất, kinh doanh đa ngành. Mặt khác, hiện nay, nhiều hộ gia đình sản xuất kinh doanh vay vốn tại các NHTM nhưng không có đăng ký hộ kinh doanh nên không thuộc đối tượng được hỗ trợ lãi suất. Do đó, cần được các Bộ, ngành chức năng tiếp tục có giải đáp, hướng dẫn cụ thể hơn.

Hai là, tâm lý e ngại của các NHTM khi triển khai thực hiện do một số chương trình hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước đã thực hiện trước đây vẫn chưa quyết toán được số tiền đã hỗ trợ lãi suất cho khách hàng. Vì vậy, các NHTM thận trọng, nhằm đảm bảo tính chính xác trong công tác thanh, quyết toán, kiểm toán khi tham gia chương trình hỗ trợ lãi suất có nguồn từ ngân sách nhà nước.

Ba là, một số khách hàng khi được các NHTM chủ động liên hệ hướng dẫn làm thủ tục, hồ sơ nhưng bản thân khách hàng lại có tâm lý e ngại trong trường hợp sơ suất phải tuân thủ các quy định về thanh tra, kiểm toán của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Ngành Ngân hàng tiếp tục xác định chương trình hỗ trợ lãi suất là nhiệm vụ trọng tâm quan trọng của ngành được Quốc hội và Chính phủ giao, do vậy, thời gian tới, bằng quyết tâm và trách nhiệm thực hiện cao nhất, NHNN sẽ chỉ đạo các NHTM tích cực triển khai trên cơ sở tuân thủ quy định pháp luật. Tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành liên quan kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai, đẩy mạnh truyền thông đến người dân và doanh nghiệp để đạt được kết quả tốt nhất./.

Nguyễn Hạnh - NHNN Chi nhánh Thanh Hóa